بررسی اثر دامنه های مرکب جریانهای سطحی و زیر سطحی

ایران سرزمینی نیمه خشک است و بارندگی در ایران کمتر از یک سوم مقدار بارندگی در سطح دنیاست. علاوه بر این زمان ریزش نزولات جوی و محل ریزش آن ها نیز با بخش کشاورزی که مصرف کننده اصلی آب در کشور می باشد، مطابقت ندارد.اکثر شهرهای ایران هم در مناطقی قرار دارند که به رودخانه هایی که جریان آب آن ها مستقیماً از رواناب حاصله از بارندگی ها تامین شده باشد دسترسی ندارند.بنابراین باید پذیرفت که باید خود را با این مساله سازگاری دهیم نه اینکه به مقابله با آن بپردازیم.یکی از راه های سازگاری با کم آبی استفاده بهینه از منابع آب و افزایش بهره وری آب است. اما این کار عملی نخواهد بود مگر با شناخت عوامل موثر بر جریان های ایجاد شده توسط باران واستفاده اصولی از این جریان ها. اجرای دقیق طرح های حفاظت آب و خاک نیز باید متکی به نتایج تحقیقات و بررسیهای علمی باشد. در سال های اخیر روش های جدیدی برای کنترل فرسایش در پیش گرفته شده است که با تغییراتی بر حسب شرایط منطقه ای در طرح ها و برنامه های اجرایی می تواند به مورد اجرا گذاشته شود. هدف از این تحقیق، بررسی آزمایشگاهی اثر دامنه های مرکب بر جریان های سطحی وزیر سطحی، برای تعیین زمان شروع و زمان تمرکز جریان سطحی و زیر سطحی و همچنین میزان دبی پیک این دامنه ها می باشد. آزمایش های انجام شده شامل دو بخش می باشد: بخش اول، آزمایش های مقدماتی شامل تعیین درصد رطوبت خاک، تعیین دانه بندی مصالح، تعیین درصد چگالی ویژه، تعیین ضریب مانینگ،محاسبه ضریب تخلیه سرریز، کالیبراسیون روتومتر و سرریزمی باشد. بخش دوم شامل آزمایش های اصلی جهت بررسی تاثیر دامنه های مرکب بر جریان های سطحی و زیر سطحی است و پارامترهای مورد بررسی در این آزمایش ها شامل زمان شروع جریان، زمان تمرکز جریان ، دبی پیک جریان و همچنین تاثیر شیب دامنه بر روی این پارامترها می باشد. به طور خلاصه نتایج به دست آمده حاکی از این است که پلان همگرا باعث تمرکز جریان سطحی و زیرسطحی می گردد در حالیکه پلان واگرا باعث تفریق جریان سطحی و زیرسطحی می گردد. زمان تمرکز جریان نیز در دامنه های همگرا از دامنه های واگرابیشتر است.همچنین پروفیل محدب نیز آستانه شروع جریان کوتاه تری نسبت به دامنه صاف و دامنه صاف آستانه شروع جریان کوتاه تری نسبت به دامنه مقعر دارد.